Veel lezen, maar weinig nadenken
[‘Much reading, little thought’, The Path, juni 1890, blz. 84-5]
Een wijs man merkte eens op dat er geen einde komt aan het maken van boeken. Als dit in zijn tijd al zo was, dan geldt dit ook voor nu. Veel leden van de Theosophical Society maken de fout dat ze te veel lezen van de nieuwe boeken die steeds verschijnen en te weinig nadenken over wat ze hebben gelezen. Iedereen die de door vooraanstaande leden van de Theosophical Society ontvangen brieven met vragen kan inzien, weet dat de meeste daarvan ontstaan door een gebrek aan nadenken en omdat de vraagsteller geen stevige basis van algemene beginselen heeft gelegd.
Sommigen schrijven zo gemakkelijk een boek dat niets nieuws bevat, afgezien van de stijl die iets van die van anderen verschilt, dat de theosofische pelgrim, als hij daaraan aandacht schenkt, daardoor al snel in de war raakt. Deze verwarring is hoofdzakelijk te danken aan het feit dat geen schrijver zijn gedachten zo kan uitdrukken dat deze door iedere lezer nauwkeurig en volledig kunnen worden begrepen. In feite proberen auteurs van theosofische boeken de lezers hun eigen opvatting over oude leringen voor te leggen, terwijl het voor de lezers veel beter zou zijn als ze meer tijd besteedden aan het zelf nadenken over deze leringen.
Onder de dagelijks verschijnende boeken is zoveel lichte lectuur dat de oppervlakkige gewoonte om ze vluchtig door te nemen overal duidelijk naar voren komt en zich zelfs onder theosofen dreigt voor te doen.
Ik ben er zozeer van overtuigd dat er op ons gebied te veel overbodige boeken bestaan, dat ik, als ik op dit gebied een jongere zou moeten opleiden, hem heel lang zich zou laten beperken tot het bestuderen van de Bhagavad Gita, de Upanishads en De geheime leer, tot hij op basis daarvan zelf boeken zou kunnen schrijven en de beginselen daaruit zou kunnen toepassen op elke omstandigheid en op zijn eigen leven en denken.
Die theosofen die zich alleen maar te goed willen doen aan een scala van steeds nieuwe theosofische gerechten, zullen alles blijven lezen wat er verschijnt, maar anderen die serieus zijn en weten dat we hier zijn om te leren en niet alleen voor ons plezier, beginnen in te zien dat het verstandiger is om een paar boeken goed te lezen, nauwkeurig te analyseren en door en door in zich op te nemen dan veel boeken eenmaal door te nemen. Ze hebben geleerd dat het deel van een boek dat de eerste keer duidelijk voor hen is, al hun eigendom is en dat de rest, wat voor hen niet zo duidelijk is, of zelfs heel duister, juist dat deel is dat ze moeten bestuderen, zodat ook dit, indien het waarheid blijkt te bevatten, een onlosmakelijk deel van hun denken kan worden.
William Brehon