5 – Nieuwe reizen

 

Evenals toen ze ruim tien jaar eerder uit Tiflis vertrok, zegt HPB, is ze weer gevlucht ‘omdat ik diep bedroefd was en mijn ziel ruimte nodig had’. De verveling van het conventionele leven in Rusland en het feit dat ze geen echte vrijheid had, joegen haar weg.³⁰ Ze ging enige tijd naar Odessa. Daarna kan over de volgorde van haar reizen niets met zekerheid worden gezegd, maar behalve in Iran, Syrië, Libanon en Jeruzalem, schijnt HPB meer dan eens in Egypte, Griekenland en Italië te zijn geweest. In die tijd heeft ze misschien de kabbala bestudeerd onder leiding van een geleerde rabbi. Ze correspondeerde met hem tot hij stierf, en zijn portret bleef altijd een gewaardeerd aandenken.

In 1867 reisde HPB enkele maanden door Hongarije en de Balkan. De steden die ze bezocht werden opgetekend in een reisdagboek dat nog steeds bestaat.³¹ De laatste plaatsen waar ze verbleef waren Venetië, Florence en Mentana.³² Mentana, een kleine stad ten noordoosten van Rome, heeft een bijzondere historische betekenis: in Italië’s lange vrijheidsstrijd vond hier op 3 november 1867 een belangrijke veldslag plaats tussen de strijdkrachten van de Italiaanse bevrijder Garibaldi en die van de papisten en de Fransen.

Toen HPB acht jaar later in New York was, hoorde een verslaggever over haar deelname aan deze slag. Hij schreef onder de titel ‘Heldhaftige vrouwen’:

Ze heeft een leven geleid met veel wisselvalligheden, en het terrein van haar ervaringen wordt slechts door de wereld begrensd. . . . in de strijd voor de vrijheid heeft [ze] onder het zegevierende vaandel van Garibaldi gevochten. Ze werd beroemd om haar onverschrokkenheid in veel hardnekkige gevechten, en ze werd verheven tot een hoge positie in de staf van de grote generaal. Ze draagt nog steeds de littekens van de vele verwondingen die ze in de strijd opliep. Tweemaal werd haar paard onder haar vandaan geschoten en ontsnapte ze slechts aan een vroegtijdige dood door haar onverstoorbaarheid en ongeevenaarde bekwaamheid.

Al met al is Mw. Blavatsky

EEN VERBAZINGWEKKENDE VROUW

Toen HPB het krantenknipsel in haar plakboek opnam, schreef ze met inkt deze woorden: ‘Elk woord is een leugen. Behoorde nooit tot de ‘staf van Garibaldi’. . . .’

Aan Sinnett schreef ze: ‘Alleen de Garibaldi’s (de zonen) kennen de hele waarheid; en naast hen nog [een] paar aanhangers van Garibaldi. Wat ik deed, weet je gedeeltelijk; je weet niet alles.’³³ Bij een andere gelegenheid merkte ze op: ‘Of ik daarheen werd gezonden of dat ik me daar bij toeval bevond, zijn vragen die tot mijn privéleven behoren.’³⁴ René Guenon, een van Blavatsky’s verstokte critici, geeft toe dat John Yarker, een vrijmetselaar van hoge rang (in Isis beveelt HPB zijn geschriften aan), ‘een vriend van Mazzini en Garibaldi’ was en ‘Mw. Blavatsky eens in hun gezelschap had gezien’.³⁵

HPB vertelde Olcott dat ze als vrijwilligster in Mentana was met een aantal andere Europese dames. Hij herinnert zich dat ‘ze me als bewijs voor haar verhaal liet zien waar haar linkerarm op twee plaatsen was gebroken door een sabelhouw en me een musketkogel in haar rechterschouder liet voelen, die nog vastzat in de spier, en nog een in haar been’. Ze had in totaal vijf verwondingen opgelopen en werd voor dood uit een greppel gehaald. Olcott meent dat deze bijna-dood-ervaring een kritieke fase in haar ontwikkeling was, waarin ze in staat was haar persoonlijke zelf doeltreffender te gebruiken als voertuig voor het innerlijke hogere zelf.

Begin 1868 was HPB, kennelijk hersteld van haar verwondingen, in Florence. Toen stak ze via Noord-Italië over naar de Balkan, en bleef daar volgens haar verslag enige tijd in afwachting van instructies van haar leraar. Tenslotte kwam het bericht om door te gaan naar Konstantinopel en dan verder naar India,³⁶ waarna ze naar Oost-Tibet reisde. Deze reis zou haar eerste langdurige verblijf zijn in dat geheimzinnige gebied.

 

 

---

HPB: Het bijzondere leven en de invloed van Helena Blavatsky, blz. 79-80

© 2008  Theosophical University Press Agency
Daal en Bergselaan 68, 2565 AG Den Haag

---