Handelen door niet te handelen
Marianne E. Ek
Hoe eenvoudig is het om te zeggen, ‘Ik moet proberen mezelf te veranderen en niet anderen’; maar wat jeuken onze handen om bij te dragen aan het omvormen van andere mensen tot zulke goede wezens als wijzelf! Ik heb hierover veel nagedacht en ben ervan overtuigd geraakt dat het absoluut noodzakelijk is om zich niet te bemoeien met de meningen en houdingen van andere mensen. Als ik erin slaag me hieraan te houden, merk ik dat het niet alleen werkt, maar dat het ook verbazingwekkende resultaten oplevert. Maar het is moeilijk – en ook komisch – want hoe gemakkelijk is het iets te doen, en hoe moeilijk iets niet te doen.
Stel ik heb een mening. Nu beschouw ik deze mening niet alleen als de beste, maar doe er alles aan om haar aan anderen, die er grote moeite mee hebben om iets vanuit mijn gezichtspunt te bezien, op te dringen. Het is goed en juist dat ik een mening heb, die mij past vanuit mijn gezichtspunt en zoals ik op dit moment ben, omdat ze is voortgekomen uit mijn diepste overtuiging. Maar is het zo zeker dat deze mening ook geschikt is voor anderen, zelfs als ik dat denk? Iedereen moet ontegenzeglijk zijn eigen leven leiden en het recht op zijn meningen hebben; hoe raadzaam of onverstandig ze ons misschien ook toeschijnen, ze horen op dat moment bij hem.
Wat gebeurt er dan als ik mijn visie aan iemand probeer op te dringen? Dan verstoor ik de harmonie. Mijn ideeën passen bij mij; die van een vriend passen op dezelfde manier bij hem. Wat weet ik over de innerlijke motieven van een ander? En trouwens, als ik binnen een paar dagen van gedachten ben veranderd, wat heb ik dan bereikt, behalve dat ik andere mensen ongelukkig en van streek heb gemaakt?
Mijn hele leven heb ik een noodlottig verlangen gehad om mensen te veranderen – bewust of onbewust. Het is moeilijk om te leren dat niet te doen – niet alleen met woorden, maar om diep van binnen te leren dat ieder mens zijn eigen lange weg naar ons gezamenlijke doel op zijn eigen manier aflegt. Bijvoorbeeld, mijn vriend heeft een groot probleem (dat ik ook in hoge mate heb) en denkt dat het zus en zo moet worden opgelost. Dat is logisch. Maar ik denk, voel misschien zelfs intuïtief aan dat hij onverstandig handelt. Heb ik het recht om me erin te mengen? Het is ongetwijfeld verleidelijk om te denken dat mijn vriend de situatie niet aankan, en dat ik het moet oplossen, omdat ik ervaring heb met soortgelijke situaties. Maar is het mijn taak om dat te doen? Nee, het is zijn probleem. Mijn taak is te leren dat er tijden zijn dat je je als toeschouwer afzijdig moet houden, zonder iemand anders te hinderen bij het oplossen van zijn problemen op een manier waardoor ze voor hem waardevolle ervaringen worden. Als ik met iemands beslissing van mening verschil, dan is misschien mijn volgende en grotere ervaring dat ik ontdek dat het voor die persoon precies goed was om zo te handelen!
Ik bedoel zeker niet dat we nooit zouden moeten handelen en anderen niet vlug te hulp moeten schieten; helemaal niet, want dat zou onverstandig zijn. Maar de beste manier om anderen onze opvattingen te laten zien is door elke dag, zonder woorden, onze eigen grondregels in praktijk te brengen. Als ze goed zijn, zullen ze zeker door anderen worden overgenomen!