Inhoud
– F –
Filosofie
Een activiteit van de menselijke geest-ziel in haar pogingen om niet alleen het hoe maar ook het waarom van de dingen te begrijpen — waarom en hoe de dingen zijn zoals ze zijn. Filosofie is één aspect van een drievoudige methode om de aard van de natuur, van de universele natuur, en van haar veelvormige en veelvoudige werkingen te begrijpen. Filosofie kan niet worden gescheiden van de twee andere aspecten (wetenschap en religie) als we een juist en volledig beeld willen krijgen van de dingen zoals ze werkelijk zijn. Het is een grote fout van het westerse denken om te veronderstellen dat wetenschap, religie en filosofie drie afzonderlijke werkingen van het denken zijn die geen verband met elkaar houden. Als we bij die gedachte stilstaan, zullen we onmiddellijk inzien hoe belachelijk en onjuist ze is, omdat deze drie slechts facetten zijn van de werkingen van het menselijk bewustzijn. Geen van deze drie – filosofie, religie of wetenschap – kan van de twee andere worden gescheiden en als men dat toch probeert, is het resultaat spiritueel en intellectueel onbevredigend en ervaart de geest een onvolkomenheid. Daarom is elke filosofie die onwetenschappelijk en areligieus is, of elke religie die onwetenschappelijk en onfilosofisch is, en elke wetenschap die onfilosofisch en areligieus is, de facto onjuist, omdat ze onvolledig is. Deze drie zijn eenvoudig drie aspecten of facetten van een fundamentele werkelijkheid, die bewustzijn is.
Filosofie is dat aspect van het menselijk bewustzijn dat verbanden legt, dat naar de banden van eenheid tussen de dingen zoekt en, als die zijn ontdekt, laat zien dat ze bestaan in de vele en velerlei vormen van de natuurprocessen en de zogenaamde wetten die het bestaan ervan aantonen. (Zie ook religie, wetenschap.)
Fohat
Een mystieke term die in het Tibetaanse occultisme wordt gebruikt voor wat in het Sanskriet daiviprakriti (zie aldaar) wordt genoemd, dat ‘goddelijke natuur’ of ‘oorspronkelijke natuur’ betekent, en dat ook met ‘oorspronkelijk licht’ kan worden aangeduid. In één bepaalde zin van het woord kan men fohat als vrijwel identiek beschouwen met de oude mystieke eros van de Grieken, maar als technische term bestrijkt fohat een veel breder terrein van denkbeelden dan de Griekse term.
Fohat kan men als de essentie van kosmische elektriciteit beschouwen, op voorwaarde echter dat we in deze definitie aan de term elektriciteit de eigenschap bewustzijn toekennen of, nauwkeuriger geformuleerd, op voorwaarde dat we begrijpen dat de essentie van elektriciteit bewustzijn is. Het is altijd aanwezig en actief vanaf het eerste begin van een manvantara tot het einde ervan, en ook dan komt er in feite geen einde aan zijn bestaan, want tijdens de kosmische pralaya blijft het als het ware latent, in slapende of rustende toestand, aanwezig. In één betekenis van het woord kan men het kosmische wil noemen, want de overeenkomst met de bewuste wil in de mens is heel groot. Het is de voortdurend actieve, altijd werkzame, voortdrijvende of stuwende kracht in de natuur, vanaf het begin van de evolutie van een heelal of zonnestelsel tot het einde ervan.
H.P. Blavatsky zegt hierover, als ze een van de oude mystiek occulte werken citeert: ‘Fohat is het ros en het denken is de ruiter.’ Als we fohat echter vergelijken met wat de bewuste wil in de mens is, moeten we hierbij alleen denken aan de lagere of substantiële delen — de pranische werkingen — van de menselijke wil, want achter de substantiële delen staat altijd het richtinggevende, leidende bewustzijn. Omdat fohat voortdurend actief is, is het zowel vormend als vernietigend, want juist door de onophoudelijke werking van fohat zet de eindeloze reeks veranderingen zich voort — het overgaan van het ene stadium van gemanifesteerd bestaan in het andere, ongeacht of dit gemanifesteerde bestaan een zonnestelsel, een planeetketen, een bol, een mens of een andere entiteit betreft.
Fohat is even actief onder de elektronen van een atoom en de atomen zelf als onder de zonnen. In één opzicht kan men het de levenskracht van het heelal noemen; in dit opzicht komt het overeen met de pranische activiteit op alle zeven gebieden van de samengestelde mens.