Euthanasie*
Alan E. Donant
*Een korte samenvatting van de artikelen over euthanasie in de winter- en lentenummers 1997 van de Theosophic Link.
De geestelijke en filosofische dimensies van euthanasie krijgen nauwelijks aandacht in de publieke en politieke discussie over dit onderwerp. Totdat de begrippen reïncarnatie, karma en onze samengestelde natuur een vaste plaats gaan krijgen in het gedachtegoed van de mens, zal het misschien moeilijk zijn zinvolle inzichten te verwerven in de diepere vragen van het leven.
De dood begint noch eindigt met het afleggen van de stoffelijke vorm. Het is een innerlijk proces waarbij de samenbindende krachten worden teruggetrokken en de lichamen op elk van de vier lagere niveaus van de zevenvoudige constitutie uit elkaar vallen, terwijl het reïncarnerende ego opgaat in de innerlijke kern van ons wezen. Wat zouden de gevolgen van een geforceerde, vroegtijdige dood voor het reïncarnerende ego kunnen zijn? Welke ervaringen en lessen zou deze daardoor kunnen mislopen, en welke oorzaken zouden erdoor in beweging kunnen worden gezet? Net als alle gebeurtenissen in ons leven, waar het kunstmatige voorrang krijgt boven het natuurlijke, kunnen er onvoorziene gevolgen zijn. Het wezen van wie het stoffelijke bestaan is afgebroken — dat geen lichaam heeft maar misschien niet dood is — is wellicht tijdelijk gevangen en wordt dan, zonder de bescherming van het stoffelijke lichaam, voor wat de rest van zijn natuurlijke levensperiode zou zijn geweest, meegesleept door de astrale en magnetische stromingen van de aarde.
Een van de belangrijkste rechtvaardigingen die voor euthanasie worden genoemd, is dat lichamelijke pijn in bepaalde gevallen zo ernstig kan worden dat de patiënt het niet langer uithoudt. Het is echter van belang te beseffen dat fysiek lijden altijd kan worden verzacht. Toch worden doeltreffende middelen tegen pijn zelden toegepast. Dit komt omdat er weinig voorzieningen en goed geïnformeerde vakmensen zijn die deze diensten kunnen verschaffen, want de meeste medische opleidingen geven geen training op deze gebieden. Sommige medicijnen hebben ongewenste bijwerkingen, maar dit duidt er slechts op dat op dit gebied meer onderzoek nodig is. Het gebruik van natuurlijke pijnstillende middelen zou ook kunnen worden onderzocht, evenals het vermogen van ons denken om pijn te beheersen.
Kathleen M. Foley, MD, een belangrijk voorstander van palliatieve zorg — de zorg die de verschijnselen van een ziekte in hevigheid laat afnemen, maar niet geneest — schrijft: ‘Het doel van palliatieve zorg is om een zo goed mogelijke levenskwaliteit voor patiënten en hun gezinnen te bereiken. Deze ondersteunt het leven, en beschouwt het sterven als een normaal proces; ze verhaast noch vertraagt de dood; ze verlicht de pijn en andere verontrustende symptomen; ze integreert de psychische en geestelijke aspecten van de patiëntenzorg.’
Men moet bedenken dat in de overgrote meerderheid van de sterfgevallen geen lijden en pijn optreden. In plaats van een vijand te zijn, treedt de dood gewoonlijk op als een liefdevolle vriend, want het is de manier waarop de natuur ons de rust en vernieuwing verschaft die nodig zijn voor het voortzetten van het leven. Theosofische leringen zijn waardevolle hulpmiddelen die licht kunnen werpen op actuele vraagstukken, en ons helpen om meer te gaan begrijpen van de mysteries van leven en dood.
Sociale en maatschappelijke vraagstukken: euthanasie