Een speciaal effect van het dopplereffect
Wynn Wolfe
Bijna iedereen heeft wel eens de verschuiving in de trillingsfrequentie gehoord als er een auto voorbijgaat die toetert. De toonhoogte is wat hoger wanneer hij nadert dan wanneer hij stilstaat, en terwijl hij voorbijrijdt gaat de toonhoogte omlaag. Het gevolg is een soort ie-ie-ie-ie-oe-oe-oe-oe geluid. Dit verschijnsel staat bekend als het dopplereffect naar de Oostenrijkse natuurkundige Johann Doppler die in 1842 als eerste de analyse ervan voor geluid uitwerkte.
– Physics, Eugene Hecht, blz. 469
Met speelse fantasie kan je het ‘ie-ie-oe-oe’-verschuivingseffect van het dopplereffect gebruiken om jezelf naar een hoger waarnemingsgebied te lanceren – boven dat van onze voetgangerswereld. Dit is het verheven verblijf van ons alomtegenwoordige kwantum-zelf, een gunstige, rustige plaats waar gedachten en ideeën worden voortgebracht, verzameld, gewaardeerd, en gericht. Wat volgt is een boeket van voorbeelden van dit bijzondere effect:
- Ik denk dat dit het gebied is waar Walt Whitman ‘zich snel verhief en rond [zichzelf] de vrede en kennis verspreidde die elke onenigheid van de aarde te boven gaat.’ Zoals de Duitse dichter Rilke het omschreef, ‘hij was aan de andere kant van de natuur terechtgekomen’.1
- Dit gebied van stilte zou de huwelijksplek kunnen zijn uit William Blake’s Marriage of Heaven and Hell [Huwelijk van hemel en hel].
- Het stille grensgebied zou het doel van rajayoga (vereniging met je eigen koninklijke zelf) kunnen zijn.
- De schilder Paul Klee toont ons de weg naar zijn schatland met zijn kunst-plattegrond die hij als titel gaf ‘Boven de Bergtoppen’.
Paul Klee ‘Boven de Bergtoppen’
- Deze verheven plaats zou ook kunnen worden omschreven als de twintigste eeuwse neo-rustige omloopbaan van de verschillende zoekende, doordringende techno-ogen van de Hubble-ruimtetelescoop.
- En nee maar! Ik denk dat dit de zwevende plaats in de ruimte is waar Krishna in zijn strijdwagen Arjuna instrueerde.
- Hierboven zult u het roer vinden van de oude zeeman in uzelf, en als u rustig en aandachtig bent kan dat alomtegenwoordige zelf u werkelijk richting laten geven aan uw geestelijke gedachten en activiteiten.
- En, terwijl u deze Buena Vista school bezoekt zou men u kunnen vragen om, zoals Rodin, een stevige zetel voor De Denker in u te beeldhouwen, die de waakzame ‘horoscoper’ is – de ‘wachter over het uur’.
Deze speciale effecten van het dopplereffect kunnen leiden tot wat de Fransen jouissance (‘diepe vreugde’) noemen en wat wij een epifanie – een stil moment van plotseling intuïtief inzicht – noemen.
Verwijzing
- Verg. Justin Kaplan, Walt Whitman, A Life, Afdeling 5 van ‘Song of Myself’, blz. 191.