Theosophical University Press Agency

Proloog

Grace F. Knoche

Het onderwerp van ons november-decembernummer is Helena Petrovna Blavatsky. Omdat ze volkomen onconventioneel was, werd ze verkeerd begrepen en belasterd bijna vanaf het moment dat ze in juli 1873 in New York aankwam tot de dag dat ze in mei 1891 in Londen stierf. Zelfs voor haar vrienden, bewonderaars en loyale medewerkers, die van haar hielden en haar steunden, was ze een raadsel; en nog ondoorgrondelijker voor hen die hun geloofsovertuigingen bedreigd zagen. En waarom? Omdat ze de kennis en de stoutmoedigheid had om de tafels in de tempels van onze ziel omver te werpen, opdat we zouden ontwaken en de weg van zelfontdekking, zelfkennis en zelfverlichting zouden inslaan. Zelfs voor de meest geharde geest vormt het een uitdaging en houdt het risico’s in om die rol te spelen.

‘Er is niets zo krachtig als een idee waarvoor de tijd is aangebroken.’ Het laatste kwart van de negentiende eeuw, toen de invloed van Vissen haar macht en plaats overdroeg aan de meer expansieve impuls van Aquarius, was een moment waarop veel cyclussen en krachten samenvloeiden. HPB en haar revolutionaire denkbeelden van universele broederschap, karma, reïncarnatie, en de innerlijke werelden achter de stoffelijke, werden – hoewel ze de westerse orthodoxie tartten – door een klein maar gestaag groeiend aantal vrijdenkende mensen verwelkomd die, terwijl ze zich in hun denken en aspiraties verder durfden te wagen dan de status-quo, eisten te weten alvorens iets te geloven. HPB bood hen het volgende: een filosofie die niet alleen het meest diepgaande onderzoek kan doorstaan, maar ook voedsel geeft aan de ziel en diepe inspiratie voor het denken en de geest.

Haar boodschap brengt ons in herinnering wat we innerlijk al weten, namelijk dat we niet nieuw zijn geschapen zonder voorgeslacht, maar goddelijk zijn geboren met een onmetelijke hoeveelheid ervaring uit het verleden, en met een oneindige toekomst die zich voor ons ontvouwt. Het was haar plicht en drijvende kracht om dit inzicht met zoveel mogelijk mensen te delen. De mensheid was de zielendood gevaarlijk nabij; de tijd was aangebroken om de oude kennis over wie we zijn in ere te herstellen: complexe wezens geworteld in een innerlijk mysterie, rein en zuiver, verstrikt in een reeks steeds materiëlere ‘rokken van vellen’. In feite zijn we een replica in het klein van de godheid, van de elohim die over de wateren van de afgrond ademden en de levenszaden bevruchtten die een nieuwe aarde zouden gaan bewonen, met hun verschillende families van levende wezens – elementalen, mineralen, planten, dieren en mensen – die elk in de loop van eeuwen een volledig ontwaakte god zullen worden, een bewuste medewerker in kosmische aangelegenheden.

H.P. Blavatsky bracht ons machtige ideeën, en met een machtige pen liet ze aan deze en de komende eeuwen een visie na, een doel, en wat nog groter is dan dit alles, een voorbeeld van moed en een standvastig vertrouwen in de wet en in de wijsheid van haar leraren. Ondanks een gebrekkige gezondheid volbracht ze de taak die van haar werd verlangd: om aan de toekomstige precessiecyclus van Aquarius een frisse en levenschenkende filosofie na te laten voor een creatieve manier van leven en sterven, één met de kracht om de horizon te verbreden en ons inzicht te verdiepen.

In dit nummer hebben we slechts ruimte om een klein deel van de rijkdom en de kracht van haar natuur en haar geschenk aan de mensheid te verkennen. Verschillende artikelen gaan in op de ongegronde beschuldigingen tegen haar persoon en waarachtigheid, die in de loop van de jaren zijn blijven circuleren. Misschien wel de belangrijkste bijdrage vormen de ‘Commentaren van haar leraren’ die verwijzen naar het mysterie achter HPB en de innerlijke en uiterlijke verbinding met de bron van haar wijsheid. De mensheid zou armer zijn als zij deze meer volledige aflevering van ‘de verzamelde wijsheid van de eeuwen’ niet aan ons had doorgegeven – en hiervoor zijn we haar eeuwigdurende dankbaarheid verschuldigd.


Uit het tijdschrift Sunrise nov/dec 1997

© 1997 Theosophical University Press Agency